Dutch Windmill and Watermill Database  
Elkerzee / Scharendijke, Zeeland
Name De Lelie
Type Smock mill
Function Grain mill
Location Elkerzeeseweg 55b
4322 NA Scharendijke (Elkerzee)
Geo position X: 48273 Y: 416641
N 51.728306 O 3.842320
Show on Google Maps with other mills in the vicinity
SHow this mill in Google Streetview
Community Schouwen-Duiveland
Monument number 29912
Owner Fam. Plomp
Miller John Wijnhoven
Telephone 06-20034500 (eigenaar)
Hours

Alleen op afspraak.

Website De Lelie
Database nr. 875
Ten Bruggencate nr. 04902

© Arie van Loo (22-9-2019)
Draaiend met zelfzwichting.   
Vaags
Groot Wesseldijk
Construction
Span 18,65 / 18,75 m.
Mill builder/ Millwright H. Besoyen, Scherpenisse (1868)

 

Additional info

Deze molen is gebouwd door molenmaker H. van Besoyen uit Scherpenisse en metselaar P. Geluk uit St. Maartensdijk. Molenaar Cornelis Mastenbroek betaalde jaarlijks ƒ 24,-- erfpacht aan landbouwer J. v.d. Bout. Diens erfgenamen verkochten in 1892 de molen aan de geneesheer van Haamstede, C.A. v.d. Watering.
In 1896 werd het recht van erfpacht in het openbaar verkocht aan W. Dijkman, die het in 1905 doorverkocht aan M. Dijkman Wzn. In 1920 werd molenaar Joh. Geene uit Zierikzee eigenaar en in 1925 zijn plaatsgenoot J. v.d. Wekken.
Abraham 'Bram' Coomans maalde hier van 1942 tot 1958, waarna hij in 1960 zijn molen overdeed aan N.V. Maatschappij tot Exploitatie van onroerende goederen "Verzicht" uit Den Haag. In 1971 kocht G. Hueting de molen, waarna de gemeente begin jaren '90 eigenaar werd.

Lang geleden werd gemalen met een koppel 16der kunst- en een koppel blauwe stenen. Oorspronkelijk was er nog een derde koppel 16der blauwe stenen aanwezig. In 1960 zijn de mengketel en buil op de begane grond verwijderd.
Het naburige pakhuis was vroeger ingericht als maalderij met een koppel 16der blauwe stenen, hamermolen, mengketel, schoonmachine, buil en drie elektromotoren om ook bij windstilte te kunnen malen. Dit gebouw werd later uitgesloopt, verhoogd en tot horecagelegenheid verbouwd. Door die verhoging kon de molen niet meer uit iedere windrichting draaien.

Bij een restauratie begin jaren '90 werd de kruilier, ooit aangebracht om het zware kruien als gevolg van slecht kruiwerk en scheefzakken van de molen te verlichten, weer vervangen door een rad. Ook werden nieuwe roeden gestoken en de molen maalvaardig gemaakt.

Sinds 2009 ging het allemaal een stuk beter: de molen was zeer regelmatig draaiend te zien, waarbij ook gemalen wordt voor het naastgelegen restaurant en de molenwinkel, gerund door molenaar Martin van der Steen en echtgenote.
Bijna onnodig te zeggen: de bewegingsbelemmering verdween. In 2014 werd de bovenbouw van het restaurant afgebroken, waardoor de molen én weer uit alle richtingen kon draaien én landschappelijk veel beter tot zijn recht kwam.
In juli 2018 werden Martin van der Steen en zijn echtgenote formeel eigenaar van deze molen.

Voor 2019 was er voor dit molentje nogal wat in de planning: om er weer uit te zien zoals op foto's van omstreeks 1930, besloot men het gevlucht te vervangen, het kruiwerk in de kap te restaureren, de stalen ramen op de steenzolder en het oude model kruirad terug te laten keren. De binnenroede moest weer zelfzwichting krijgen, de buitenroede (opnieuw) zeilrails.
Kort en goed: op 22 maart 2019 maalde men voorlopig het laatste graan, 29 maart gingen de roeden eruit en vervolgens werd de kap naast de molen op de grond geplaatst.
Nadat heel veel was hersteld (met als tegenvaller de door de bonte knaagkever aangetaste kuip) heeft men op 15 juli 2019 alles herplaatst en vervolgens ook nieuwe roeden gestoken. Eind augustus doken de eerste beelden op van de met zelfzwichting draaiende molen en vanaf de nazomer was de molen weer veelvuldig draaiend en malend te zien.
Bijzonder droevig was het dan ook, dat de enthousiaste eigenaar/molenaar Martin van der Steen op 30 januari 2020 onverwacht overleed. Hij mocht slechts 58 jaar worden.

23 december 2020 werden molen en naastgelegen restaurant verkocht.

The Dutch language version of this record contains more detailed information on this windmill. The additional information is in Dutch only, though.
But you can click here to visit the Dutch language record and select a language for a machine translation of this additional info.

De Lelie

More current photos
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Rob Pols (9-8-2019)De molen ondergaat een soort (re)metamorfose; zelfzwichting terug op de binnenroede, zeilrails op de buitenroede en een geheel andere kleurstelling. Opmerkelijk is het grote verschil in kleurstelling van de voorzomen van de binnen- en de buitenroede.
© Rob Pols (9-8-2019)
De molen ondergaat een soort (re)metamorfose; zelfzwichting terug op de binnenroede, zeilrails op de buitenroede en een geheel andere kleurstelling. Opmerkelijk is het grote verschil in kleurstelling van de voorzomen van de binnen- en de buitenroede.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Bram de Vries (5-4-2021) | Database Nederlandse molens
© Bram de Vries (5-4-2021)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Bram de Vries (25-2-2021)
© Bram de Vries (25-2-2021)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Pim van der Male (21-4-2014)
© Pim van der Male (21-4-2014)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Rob Pols (29-7-2021)Detail van de zeer opvallend geschilderde zelfzwichtingskleppen. | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (29-7-2021)
Detail van de zeer opvallend geschilderde zelfzwichtingskleppen.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Rob Pols (29-7-2021)De zogeheten bezaanstokken voor de bediening van de zelfzwichting. | Database Nederlandse molens
© Rob Pols (29-7-2021)
De zogeheten bezaanstokken voor de bediening van de zelfzwichting.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Rob Pols (29-7-2021)Het wiekenkruis heeft sinds de laatste restauratie na lange tijd weer schuifijzers voor de bevestiging van de zeilen gekregen. Let ook op de verschillende kleurstelling van de de windborden van de beide roeden.
© Rob Pols (29-7-2021)
Het wiekenkruis heeft sinds de laatste restauratie na lange tijd weer schuifijzers voor de bevestiging van de zeilen gekregen. Let ook op de verschillende kleurstelling van de de windborden van de beide roeden.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Boukje van Leijen (17-7-2021)
© Boukje van Leijen (17-7-2021)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Rob Pols (15-8-2012)
© Rob Pols (15-8-2012)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Pieter Zuijkerbuijk (19-9-2019) | Database Nederlandse molens
© Pieter Zuijkerbuijk (19-9-2019)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Willem Jans (3-9-2005)De zeer korte, boven het voeghout aangebrachte vangbalk. Op deze foto is de vang gelicht.  | Database Nederlandse molens
© Willem Jans (3-9-2005)
De zeer korte, boven het voeghout aangebrachte vangbalk. Op deze foto is de vang gelicht.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Marcel van Nies (8-9-2018)
© Marcel van Nies (8-9-2018)
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Jan de Witte (13-4-2019). Ten tijde van de foto lagen as en bovenwiel dus min of meer los.
© Jan de Witte (13-4-2019).
Ten tijde van de foto lagen as en bovenwiel dus min of meer los.
De Lelie, Elkerzee / Scharendijke, Jan de Witte (13-4-2019)Uniek: men kijkt hier dóór de bovenas heen vanaf de pen naar voren (N.B. dat sommige molenmakers bijzonder goed konden boren wordt door deze foto ook wel duidelijk).
© Jan de Witte (13-4-2019)
Uniek: men kijkt hier dóór de bovenas heen vanaf de pen naar voren (N.B. dat sommige molenmakers bijzonder goed konden boren wordt door deze foto ook wel duidelijk).

« previous ('t Hert / Oostermolen)    |    next (De Graanhalm) »

top Colophon & copyrights    

zoek in database zoek op provincie Stuur een e-mail over molen De Lelie, Elkerzee / Scharendijke home vorige pagina