top

Molen Dijkstra, Winschoten

Winschoten, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
Molen Dijkstra
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen, pelmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan en het pellen van gerst, thans op vrijwillige basis

adres
Nassaustraat 63
9675 EN Winschoten
kaart
Toon de molen in Google Satelietweergave
 
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Molen Dijkstra via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
00569
oude dbnr.
B384
Meest recente aanpassing
| Constructie
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Bram Westerink (3-8-2017)

locatie

plaats
Winschoten
plaatsaanduiding
gemeente
Oldambt, Groningen
streek
Oldambt
kadastrale aanduiding
Gemeente Winschoten, sectie G, nr. 1419
geo positie
X: 264775, Y: 574729
N: 53.14804, O: 7.02832
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Nassaustraat 63
9675 EN Winschoten
molenaar
Nico Holman / Hemmo Poppen
telefoon
0597 562894
e-mail
geaholman9@msn.com
hemmopoppen@gmail.com
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 9.00 - 12.00 uur en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie

In de naastgelegen schuur is de collectie molenmakersgereedschap van wijlen Harm Wiertsema ondergebracht. Deze kan op verzoek worden bezichtigd.
Bé Oomkens, vroeger molenaar op Molen Dijkstra en werkzaam bij de gemeente Winschoten, zorgde ervoor deze collectie onderdak kreeg in de bij de molen gelegen voormalige graanschuur. De collectie omvat oude handgereedschappen, houtbewerkingsmachines, molenonderdelen en andere benodigdheden van een ambachtelijke molenmakerij vóór 1960. De heer Wiertsema was de laatste telg van een molenmakersfamilie en heeft zijn bedrijf tot in de jaren 60 van de vorige eeuw uitgeoefend. 

gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met dakleer, op stenen onderbouw met gewit tussenstuk
kap
Gedekt met hout en EPDM-folie.
inrichting

Eén koppel 17der en één koppel 16der blauwe stenen; één koppel 17der en één koppel 16der kunststenen; twee pelstenen met alle toebehoren; kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met van links naar rechts de opschriften '18' 'DED' 'ESA' '62'.
"DED" verwijst ongetwijfeld naar D.E. Dijkstra, "ESA" naar zijn echtgenote Edina Sjammes Alberts.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Voeghoutenkruiwerk, kruilier
vlucht
22,85 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 69 kammen
Bovenbonkelaar 35 kammen
Kammenluitafel 31 kammen
Luiaswiel 29 kammen
Spoorwiel 110 kammen
Pelschijflopen N 25 en Z 26 staven
Steenschijfloop NW (16der blauwe) 31 staven
Steenschijfloop NO (16der kunst) 30 staven
Steenschijfloop ZO (17der kunst) 25 staven
Steenschijfloop ZW (17der blauwe) 30 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,99; 1 : 7,22; 1 : 8,67 en 1 : 7,22 (maalwerk) en 1 : 8,67 en 1 : 8,34 (pelwerk)

hoogte
van de stelling: 12,10 m.
wiekvorm
Systeem Fauël met remkleppen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Buurma ✉︎ 124 buiten 1983 1983 buiten aanw. 22,85
Buurma ✉︎ 125 binnen 1983 1983 binnen aanw. 22,85
stuur nieuwe roede in
wiekverbeteringen

Zeer lang, mogelijk vanaf 1914, heeft deze molen op beide roeden zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad.
In 1954 is dit veranderd in zeilroeden met een Van Bussel-achtige stroomlijnneus. Bij de grote restauratie van 1983 is gekozen voor het systeem Fauël (fokwieken) met (handbediende) remkleppen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 132, Schretlen & Co, D.A.
Schretlen & Co, D.A. 		✉︎ 132 1864 1914 aanw. 06,39
stuur nieuwe as in
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan en het pellen van gerst, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

In 1953 werd de toenmalige gemeente Winschoten eigenaar. Daarvoor waren dat drie generaties Dijkstra.

geschiedenis

Dit is de middelst gelegen en tegelijk hoogste van de drie indrukwekkende Winschoter molens aan het gedempte Winschoterdiep. Hij werd in 1862 gebouwd (voor ƒ 15.500,--) in opdracht van D.E. Dijkstra en in 1953 door zijn kleinzoon D. Dijkstra aan de gemeente Winschoten verkocht. 

Direct na de aankoop door de gemeente Winschoten werd een restauratie uitgevoerd voor ƒ 10.645,-- en twee jaar later nog een keer voor ƒ 2.725,--. 

In 1919 had de molen al een koppel maalstenen met elektrische aandrijving gekregen. Tot 1970 had S. Westerhuis (huurder van molen en mulderswoning) de molen nog in bedrijf en bleef de inrichting praktisch ongewijzigd. 

De molen werd in 1982/1983 voor het bedrag van ƒ 345.000,-- ingrijpend gerestaureerd en in 1996 volgden diverse herstellingen aan kap en staart.

De Schretlen-bovenas is volgens overlevering afkomstig uit Koog aan de Zaan en hier in 1914 gestoken. Een dergelijke Leidse as is te herkennen aan de vierpuntige ster op de askop.

Op één koppel na is deze molen geheel maalvaardig; alleen het blauwe noordwestelijke koppel is gebroken en ook ontbreekt daarvan de kuip met toebehoren.

aanvullingen

toelichting naam

De molen is, ter onderscheiding van de andere twee molens in Winschoten, vernoemd naar zijn laatste particuliere eigenaar (die andere twee hebben namen volgens dezelfde opzet).

unieke eigenschap

Een waar werkpaard onder de Groninger molens, met maar liefst vier koppel maalstenen en twee pelstenen, dus met zes schijflopen aan het takrad (=spoorwiel)!

Jan Danes
16 okt. 2010 - Pellen op molen Dijkstra in Winschoten

foto's

media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
BB (3-3-2015)
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Martin E. van Doornik (9-5-2015). Een mooie eenheid met de zeer fraaie molenaarswoning in Oost-Groninger stijl.
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Bram Westerink (3-8-2017)
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Boukje van Leijen (13-4-2019)
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Martin E. van Doornik (9-5-2015).
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Martin E. van Doornik (9-5-2015).
media-bestand
Molen 00569 Molen Dijkstra (Winschoten)
Martin E. van Doornik (9-5-2015). Links en geheel rechts de beide pelspillen, met daartussen de twee oostelijke koppel maalstenen. De twee westelijke koppel maalstenen liggen er tegenover.
meest recente aanpassing | Constructie
gebruiksvoorwaarden en auteursrechten