- plaats
- Laag-Keppel
- plaatsaanduiding
- beek
- Vm. Oude IJssel
- gemeente
- Bronckhorst, Gelderland
-
kadastrale aanduiding
- Gemeente Keppel, sectie D, nr. 824
- geo positie
-
X: 212441, Y: 445397
N: 51.99398, O: 6.22356
- biotoopwaarde
- landschappelijke waarde
- Het molencomplex (waterkorenmolen en spinnekop) heeft een grote landschappelijke waarde
- toestand
- werkend
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- G.J. ten Have, Aalten (1969)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Vanaf de 14e eeuw wordt er melding gemaakt van watermolens die tot de goederen van de Heerlijkheid Keppel behoorden. Het gelijknamige kasteel en de nederzetting, gelegen op een eilandje gevormd door de Oude IJssel en de strang Molenbeek, waren in bezit van de geslachten Van Keppel, Van Voorst en- sinds 1530 - Van Pallandt. De strang leverde het water voor de molen. Later stroomde het water door een toevoerleiding naar het rad. De molen is tot 1945 in gebruik geweest. Daarna werd van een elektromotor gebruik gemaakt.
Kort na 1945 verrichtte het Waterschap van de Oude IJssel ten behoeve van een betere waterafvoer en verbeteringen voor de scheepvaart. Dit had door voor de watermolen ingrijpende (en funeste) gevolgen: het rad kon niet meer door waterkracht in beweging worden gebracht.
Op voorstel van dhr. J.H. Rijnenberg van de Gelderse Molenstichting werd in 1968 een systeem ontwikkeld om het rad weer met waterkracht te kunnen laten draaien. De beneden de watermolen gelegen kolk wordt sindsdien d.m.v. een kleine spinnekopmolen uit Friesland op een 1,5 m. lager peil dan de rivier gehouden. Gelijktijdig met de bouw van deze poldermolen is ook de watermolen in 1968/69 gerestaureerd door molenmakersbedrijf Ten Have uit Aalten.
Over het resultaat kan worden gezegd: het is beslist een goed idee geweest om het waterpeil in een molenkolk te verlagen zodat een watermolen kan malen en daarvoor een windmolen te gebruiken. Helaas is de capaciteit van deze kleine windmolen onvoldoende om de molenkolk zodanig laag te houden dat de watermolen lange tijd achterelkaar kan functioneren. Daar is domweg een veel grotere windmolen voor nodig.
De wateras is i.v.m kwelwater beneden het 9 meter peil (+NAP) ongeveer 40 cm. hoger gelegd. Het waterwiel was vroeger 2 X 40 = 80 cm groter in diameter. Het aantal kammen was toen 52. De overbrengingsverhouding was toen voor het 16der koppel 1 : 6,34.
Thans is alleen het kleine koppel 'wolfjes' maalvaardig.
-
