Molen Zwanburgermolen, Warmond

Warmond, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Zwanburgermolen
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Zwanburgerpolder (resterend gedeelte), thans op vrijwillige basis

adres
Zwanburgerpolder 3
2361 CX Warmond
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Zwanburgermolen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01792
oude dbnr.
B1133
Meest recente aanpassing
| Molenaar
media-bestand
Molen 01792 Zwanburgermolen (Warmond)
Frank Hendriks (6-9-2018)

locatie

plaats
Warmond
plaatsaanduiding
gemeente
Teylingen, Zuid-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Warmond, sectie C, nr. 518
geo positie
X: 95225, Y: 468175
N: 52.19845, O: 4.51288
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot, maar storende beplantingen rukken van diverse zijden op. 

contact en bezoek

bezoek/postadres
Zwanburgerpolder 3
2361 CX Warmond
molenaar
Hans de Graaf / Henk Kooi / Brigitte Bijl
telefoon
06-51422905
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, aan de onderzijde deels gepleisterd
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad in de molen, Ø 5,50 m.; breedte 0,32 m. 
Kleine woning in de molen (niet in gebruik)

versieringen

Opmerkelijke baard, met tussen de koppen van voeghouten en steunder de opschriften 'Anno' '1805'; daaronder geel geverfd met een in groen geverfd sierlijk lijstwerk een witte zwaan op een blauwe achtergrond.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 40 houten rollen. Kruirad.
vlucht
25,85 / 26,00 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
overbrenging

Bovenwiel 56 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 14,3 cm.
Onderschijfloop 20 staven
Onderwiel 71 kammen, steek 15,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1,71 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 766 buiten 1993 1994 buiten aanw. 26,00
Derckx ✉︎ 765 binnen 1993 1994 binnen aanw. 25,85
Pot ✉︎ 1104 binnen 1878 1878? binnen 1994 26,15
Pot ✉︎ 706 buiten 1871 1871? buiten 1994 26,15
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Penn & Comp, F.J. ✉︎ 59 1854 1960 aanw. 05,00
Schretlen & Co, D.A. ✉︎ 169 1871 1871 1960
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Barneveld & Co, W. ✉︎ g.n. 1892 1892? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Zwanburgerpolder (resterend gedeelte), thans op vrijwillige basis

molenmaker
Simon Paddenburg, Warmond (1805)
omwentelingen
eigendomshistorie

In 1960 kocht de Rijnlandse Molenstichting deze molen aan van de Zwanburgerpolder. Vanaf de bouw in 1805 was deze polder de eigenaar geweest (ook van de voorganger).

geschiedenis

De Zwanburgermolen werd gebouwd in 1805 door Warmonder molenmaker Simon Paddenburg, ter vervanging van een wipmolen die vermoedelijk uit 1632 dateerde. Hij bemaalde de Zwanburgerpolder, ooit groot 233 ha.
In de jaren '60 en '70 van de twintigste eeuw werd een groot deel van de polder vanwege zandwinning vergraven en is thans bekend als recreatieplas 't Joppe. De molen bemaalt tegenwoordig tezamen met een elektrisch gemaal het resterende gedeelte van ca. 84 ha. en heeft een opvoerhoogte van 1,30 m. 

Een scheur in de bovenas leidde in 1958 tot stilzetting, maar ook tot de oprichting van de Rijnlandse Molenstichting. De Zwanburger werd het eerste eigendom van deze stichting.
Begin 1960 werd een andere as gestoken, afkomstig van de bij de watersnoodramp van 1953 zwaar beschadigde en niet meer herstelde wipmolen van het Land van Essche onder Strijen.

In de jaren '70 raakte de onderhoudstoestand verder achterop. Met name de stenen romp had dringend herstel nodig, maar evengoed werd er volop gemalen.
Hoe dan ook: in 1993/94 volgde een grote restauratie. Niet alleen de stenen romp werd hierbij aangepakt, ook kap en kruiwerk ondergingen ingrijpend herstel. Vloeren en trappen werden ook deels vernieuwd.

Eénmaal eerder, in de winter van 1979, was de molen aan een nieuwe ramp met de bovenas ontsnapt: de binnenroe raakte tijdens het malen los, vermoedelijk omdat roewiggen en keerklossen niet zo best meer waren. De roe 'ploegde' over ongeveer 3 meter door de werf. De bovenas, die de klap opving, hield stand: er brak alleen een stuk van de 'kaak' (het uitstulpsel aan de keerkloskant van het ashuis) af.

Molenaars van deze molen:
Dirk Hassing (1805 - 1830, bemaalde vanaf 1800 reeds de voorganger)
Jan Hassing (1839 - 1886)
Arie Cozijn (1886 - 1940)
Gerrit Kerkvliet (1941 - 1943)
Chris van den Berg (1943 - 1971)
Leen van den Berg (1971 - 2016).

 

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.

literatuur

Andries Veloo, 'Leen van den Berg van de Zwanburger' in: Molenwereld 124 (2009) 121 - 125

trivia

De stenen romp werd in de loop van de jaren '80 van de 20ste eeuw duidelijk slechter. Op een zeker moment werd wel beweerd, dat een zeil hier niet te hard achter de klampen mocht worden geslingerd, omdat er anders misschien enige bakstenen uit de romp zouden kunnen vallen! 

foto's

foto's