Dutch Windmill and Watermill Database  
Schiedam, Zuid-Holland
Name De Palmboom
Type Gallery mill
Function Grain mill
Location Noordvest 34
3111 PH Schiedam
Geo position X: 86998 Y: 437382
N 51.920757 O 4.398685
Show on Google Maps with other mills in the vicinity
SHow this mill in Google Streetview
Community Schiedam
Monument number 33267(ged.)
Owner Stichting de Schiedamse Molens
Miller Rob Batenburg en anderen
Telephone 010-4261291 (Stichting De Schiedamse Molens).
Hours

Momenteel niet bekend: het museum dat in deze molen was ondergebracht is per 8 januari 2018 gesloten. De functie van museummolen is inmiddels overgenomen door De Walvisch.

Website De Palmboom
Database nr. 1106
Ten Bruggencate nr. 12213

© Frank Hendriks (22-8-2023)   
Vaags
Groot Wesseldijk
Construction
Height van de stelling: 16,92 m.
Span 26,60 / 26,70 m.
Mill builder/ Millwright Daniƫl van de Pauwert, Schiedam (1781)
Fa. Leenderts, Schiedam (metselwerk), Stichting Restauratiewerkplaats Schiedam (molenmakerswerk) (1992)

 

Additional info

In 1780 gaven Burgemeester en Gecommiteerde Vroedschappen toestemming tot het oprichten van een nieuwe molen. Een aantal coornwijnbranders richtte een compagnieschap op tot bouw en exploitatie van de molen, voor 26 ketels. Op 28 april 1781 legde Jan Bredero de eerste steen.

Op 14 december 1853 werd tijdens een hevige noordoosterstorm een roe afgeworpen; in de val vernielde deze een gedeelte van de balie. Eerder dat jaar was luijongen Johannes van der Klink uit één van de wieken gevallen, nadat iemand te vroeg de vang had gelicht; hij overleefde dit niet.

Tot 1894 werkten hier dagelijks negen personen om mout- en roggemeel te produceren voor de branderijen. Omstreeks 1895 werd het vennootschap Windkorenmolen De Palmboom ontbonden en de molen verkocht aan een 'gewone' graanmolenaar. Zo werd dit van een 'brandersmolen' een 'bakkersmolen'.

In 1899 werd Pieter Treurniet eigenaar. Twee jaar later beleefde deze, geheel buiten zijn schuld, een ramp: op 19 juli 1901 brak in de aan de overzijde van de Noordvest gelegen stoombranderij De Kraton brand uit. Als gevolg ontstond, door overslaande vonken, ook brand op De Palmboom en die bleek niet te blussen: de molen brandde uit.
Treurniet treurde evenwel niet maar verhuisde zijn bedrijf naar de naastgelegen Noordmolen; ondertussen verhuurde hij de peperbus van De Palmboom voor opslag. Hij besloot namelijk, de molen niet te herstellen: de romp werd tot halverwege de tweede zolder gesloopt en de overgebleven stomp voorzien van een dakje. 

Rond 1955 werd J.J. Fontijne eigenaar. Deze bracht de tweede vloer omlaag zodat ruimte vrij kwam voor een extra zolder (die nog steeds aanwezig is). Hij gebruikte tot 1986 de molenstomp als garage voor zijn vrachtwagen en voor opslag van pompen. Daarna kocht de gemeente dit molenrestant aan.

Rond 1986 lagen al plannen klaar om deze molenstomp weer te completeren tot maalvaardige molen. Het werd een feit: op 6 mei 1987 gaf mr. Pieter van Vollenhoven, geboren Schiedammer, het startsein voor de herbouw.
Eerst werd de stomp voorzien van een nieuwe fundering en daarna begon men aan het metselwerk en daarvoor was tijd nodig: er moest een hoge stenen molen worden gereconstrueerd.
Op 26 september 1992 werden de roeden gestoken en op 14 mei 1993 volgde de officiële ingebruikname, wederom door Pieter van Vollenhoven.

In De Nieuwe Palmboom vestigde men het Nederlands Malend Korenmolenmuseum. Maar deze molen was niet alleen een museum: er werd ook gemalen, onder meer voor Branderij De Tweelingh die sinds 1986 Notaris moutwijnjenever vervaardigde uit mais-, rogge- en moutmeel.
Exploitant van het molengedeelte was Stichting Molen De Vrijheid, molenaar werd Leen Sprong die sinds 1989 bij die stichting in dienst was. De molen kreeg een breek- en een pletwals op de vierde zolder, zodat er diverse soorten granen geplet en gebroken konden worden voor het Echte Bakkersgilde.
In 1999 nam Niek Boekestein jr. (van de Aeolus in Vlaardingen) de bedrijfsleiding van diverse Schiedamse molens over. Dat leek veelbelovend voor de toekomst maar helaas: zijn plotselinge overlijden, op 12 juli 2000, betekende het voorlopige einde van alle maalactiviteiten.
Gedraaid werd er daarna nog veel: ook benoemde men een stadsmolenaar, die de molen zeer geregeld in bedrijf stelde. Later werd ook weer gemalen.

In het voorjaar van 2017 verdween de stenen romp in de steigers, om al het metsel- en voegwerk grondig na te lopen. Eind juni zag de molen er weer netjes uit.
Intussen was al besloten, de functie van museummolen van de Nieuwe Palmboom naar De Walvisch te verplaatsen. Deze zou daartoe in- en uitwendig grondig worden hersteld c.q. verbouwd.
Begin 2018 sloot het museum in De Nieuwe Palmboom. Bij deze gelegenheid kreeg de molen zijn vroegere naam terug, "De Palmboom", dus (het nieuwe was er inmiddels toch wel af). 
Inmiddels is de derde etage verhuurd aan een accountantskantoor (Ham). Een andere etage is in gebruik als documentatiecentrum voor de molenstichting. Een andere vrijkomende etage zal vier dagen per week worden gebruikt voor de gin-academy en twee dagen voor molenwandelingen (kleine of grote toer).

In de loop van 2021 werd duidelijk dat beide roeden vervangen dienen te worden. In oktober dat jaar zette men beide roeden kaal. Eindmaart 2022 werden de nieuwe roeden gestoken.

The Dutch language version of this record contains more detailed information on this windmill. The additional information is in Dutch only, though.
But you can click here to visit the Dutch language record and select a language for a machine translation of this additional info.

De Palmboom

More current photos
De Palmboom, Schiedam, Boukje van Leijen (16-2-2016)
© Boukje van Leijen (16-2-2016)
De Palmboom, Schiedam, Tygo Speelmeijer (10-7-2022)Molen de Noord en de Palmboom allebei draaiend met zeilen. | Database Nederlandse molens
© Tygo Speelmeijer (10-7-2022)
Molen de Noord en de Palmboom allebei draaiend met zeilen.
De Palmboom, Schiedam, Rob Pols (28-4-2022)De molen met zijn nieuwe wiekenkruis (zie tekst). De zeeg in het hekwerk van de wieken is behoorlijk dieper dan die van het oude gevlucht.
© Rob Pols (28-4-2022)
De molen met zijn nieuwe wiekenkruis (zie tekst). De zeeg in het hekwerk van de wieken is behoorlijk dieper dan die van het oude gevlucht.
De Palmboom, Schiedam, Vincent Mepschen (15-6-2013). | Database Nederlandse molens
© Vincent Mepschen (15-6-2013).
De Palmboom, Schiedam, Boukje van Leijen (L. 16-2-2016). Bastiaan de Jong (R. 20-8-2017). De verweerde gevelsteen en de inmiddels aangebrachte kopie.
© Boukje van Leijen (L. 16-2-2016). Bastiaan de Jong (R. 20-8-2017).
De verweerde gevelsteen en de inmiddels aangebrachte kopie.
De Palmboom, Schiedam, Ton Koorevaar (20-4-2022)
© Ton Koorevaar (20-4-2022)
De Palmboom, Schiedam, Rob Pols (28-4-2022)De typische Schiedamse kenmerken in de ophekking van de Oud-Hollandse wiekvorm; te zien zijn drie zogenaamde scheerhouten (de witte houten wiggen) en het verlengde zwichtlatje tussen de twee binnenzoomlatten. Deze langer doorlopende zwichtlatten kwamen van oudsher op de meeste Schiedamse molens voor. Daarbuiten in Nederland niet of nauwelijks, ook niet op molens in de aangrenzende gemeenten.
© Rob Pols (28-4-2022)
De typische Schiedamse kenmerken in de ophekking van de Oud-Hollandse wiekvorm; te zien zijn drie zogenaamde scheerhouten (de witte houten wiggen) en het verlengde zwichtlatje tussen de twee binnenzoomlatten. Deze langer doorlopende zwichtlatten kwamen van oudsher op de meeste Schiedamse molens voor. Daarbuiten in Nederland niet of nauwelijks, ook niet op molens in de aangrenzende gemeenten.
De Palmboom, Schiedam, Rob Pols (13-1-2013)
© Rob Pols (13-1-2013)
De Palmboom, Schiedam, Coen Heijkoop (15-7-2017) | Database Nederlandse molens
© Coen Heijkoop (15-7-2017)
De Palmboom, Schiedam, William Bouter (26-7-2017) | Database Nederlandse molens
© William Bouter (26-7-2017)
De Palmboom, Schiedam, William Bouter (26-7-2017)
© William Bouter (26-7-2017)
De Palmboom, Schiedam, William Bouter (26-7-2017)
© William Bouter (26-7-2017)

« previous (De Drie Koornbloemen)    |    next (De Noord) »

top Colophon & copyrights    

zoek in database zoek op provincie Stuur een e-mail over molen De Palmboom, Schiedam home vorige pagina