Molen De Olde Kaste / Baakse molen, Baak

Baak, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
De Olde Kaste / Baakse molen
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00397
oude dbnr.
V1937
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00397 De Olde Kaste / Baakse molen (Baak)
Ansichtkaart, collectie A. Nibbelink

locatie

plaats
Baak
plaatsaanduiding
Steenderseweg
gemeente
Bronckhorst, Gelderland
streek
Achterhoek en Liemers
kadastrale aanduiding 1811-1832
Steenderen C (2) 187 Joost Hendrik Anthoon van der Heyden, rentenier
geo positie
X: 212269, Y: 454487
N: 52.07570, O: 6.22258

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
romp
open voet
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De in 1725 gebouwde molen was van de Heer van Baak van Huize Baak, daarna is door zeker 4 generaties van de familie Kempers bemalen.
Bron: onbekend.

Koninklijke Courant, 7 april 1810:
"De substititut-fiskaal der middelen te lande, ressort Zutphen, notificeert bij deze, dat, door ’s lands bedienden zijn aangehouden en in beslag genomen, zonder behoorlijke biljetten of documenten, de navolgende goederen, als:
Den 5den van grasmaand 1809, op den korenmolen te Baak, een zak, met ongeveer 5 ½ schepel meel, van disserentie specien, en een zak met boekweitemeel.
Den 8sten van wintermaand, bij de korenmolen, te Baak, een zak met roggemeel;"

Het slachtoffer heette Johannes Lebbink, geboren te Warnsveld op 3 feb. 1817. Hij overleed op 16 april 1829 om 11.00 uur. Hij was toen 12 jaar.
Bron: Overlijdens- en geboorte acte – Open archief / Gelders Archief.
Caroline Schaeffer, 2 juni 2021.

Arnhemsche Courant, 21 april 1829:
"STEENDEREN, den 16den April. Heden heeft alhier in de buurtschap Baak een droevig ongeluk plaats gehad. Een Jongeling van 14 jaren, wonende half uur van daar, door zijn ouders naar den wind korenmolen gezonden, om eenig koren te laten malen, had de onvoorzigtigheid om in den gang der wieken al spelende tusschen dezelve door te loopen. Door dit onbezonnen vermaak, trof hem eene der wieken, die hem 20 schreden verre weg wierp; zijnde hem de hersenpan ingeslagen, eenen arm gebroken en nog meer andere kneuzingen toegebragt. Hij is oogenblikkelijk aan de gevolgen gestorven."

De Graafschap-Bode, 27 jan. 1912:
"Dinsdagmiddag had bij een oefening van het bataljon alhier onder Baak de milicien P. de onvoorzichtigheid onder de wieken van een molen door te loopen, met het gevolg, dat hij door een der wieken werd geraakt, waardoor een bloedende wond ontstond. Met een rijtuig is genoemde milicien naar het hospitaal vervoerd, waar echter bleek, dat de wond, die zich eerst vrij ernstig liet aanzien, niet veel te beteekenen had."
(Caroline Schaeffer, 3 juni 2021)

Toen in 1923 Baak voorzien werd van elektriciteit, besloten de heren August en Theo Helmich tot het oprichten van een coöperatie waar elektrisch gemalen kon worden, zodat men niet meer afhankelijk was van de wind. In 1923 kreeg J.J. Kempers toestemming om elektrisch te mogen malen waarna de molen in verval raakte.
De firma Ten Have uit Vorden kreeg in 1932 de opdracht om de molen slopen.

Zutphensche courant, 26 september 1933
Sinds 1659 staat de molen daar ter plaatse en moeilijk zal men zich het landschap kunnen voorstellen zonder „de Olde Kaste". Een paar jaar geleden is hier een comité gevormd, dat geen moeite onbeproefd heeft gelaten, om het blijven bestaan van den molen te verzekeren, door hem te laten koopen door de vereeniging „De Hollandsche Molen". Deze was daartoe bereid gevonden en tevens om hem dan grondig te restaureeren, waarna de eigenaresse hem in huur terug zou ontvangen. De• onderhandelingen stuitten echter op 't laatste moment af en het comité zat met de bijeengebrachte gelden. Sindsdien .is de molen meer en meer vervallen. Zijn laatste val zal nu deze week volgen, want van een systematische afbraak kan zelfs geen sprake meer zijn.

aanvullingen

trivia
Op de tweede foto de molen met op de voorgrond Johannes Jacobus Kempers (15-10-1867 - 27-04-1956).

Het zou kunnen dat de molen een voorganger had, op onderstaande kaart, gevonden in het Gelders Archief.
Zoektermen: Baak 1634
Pim van der Wijk, 7 juli 2016.